Narodowy Fundusz Zdrowia jasno określa sytuacje, w których pacjent traci prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych z budżetu państwa. Co istotne, nikt nie informuje o tym bezpośrednio, dlatego brak świadomości może skończyć się przykrym zaskoczeniem – na przykład przy rejestracji w przychodni czy szpitalu. Wystarczy drobne przeoczenie, aby stracić dostęp do darmowej opieki zdrowotnej.
Kiedy tracimy prawo do świadczeń NFZ?
Prawo do korzystania z publicznej służby zdrowia wygasa w wielu przypadkach – najczęściej w wyniku zmian w sytuacji zawodowej. Oto najczęstsze powody:
- Utrata pracy – jeśli dana osoba była zatrudniona na umowę o pracę i została zwolniona, jej prawo do świadczeń zdrowotnych wygasa po 30 dniach od zakończenia stosunku pracy.
- Zmiana formy zatrudnienia – np. przejście z umowy o pracę na umowę o dzieło, która nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
- Zakończenie działalności gospodarczej – przedsiębiorcy oraz osoby prowadzące działalność pozarolniczą tracą prawo do świadczeń po zamknięciu firmy.
- Urlop bezpłatny – pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym nie jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym na czas jego trwania.
- Utrata statusu osoby bezrobotnej – osoby zarejestrowane w urzędzie pracy automatycznie podlegają ubezpieczeniu, ale jeśli ich status się zmieni (np. nie przedłużą rejestracji), tracą również prawo do świadczeń.
- Zmiana sytuacji członka rodziny – jeśli ubezpieczenie przysługiwało na podstawie zgłoszenia przez małżonka lub rodzica, a osoba ubezpieczająca się straci pracę, automatycznie zostaje ono cofnięte.
Jak sprawdzić swój status ubezpieczeniowy?
O tym, że utraciło się prawo do darmowej opieki medycznej, pacjenci często dowiadują się dopiero w momencie rejestracji do lekarza. Co zrobić w takiej sytuacji? NFZ zaleca weryfikację statusu w systemie oraz kontakt z odpowiednią instytucją, odpowiedzialną za zgłoszenie do ubezpieczenia.
Gdzie zgłosić problem?
- Pracownik na umowie o pracę – do pracodawcy
- Osoba zatrudniona na umowę zlecenia – do zleceniodawcy
- Emeryci i renciści – do ZUS, KRUS lub organu rentowego
- Osoby pobierające zasiłek przedemerytalny – do ZUS
- Osoby korzystające z pomocy społecznej – do ośrodka pomocy społecznej
- Osoby prowadzące działalność gospodarczą – do ZUS
- Rolnicy i ich domownicy – do KRUS
- Osoby ubezpieczające się dobrowolnie – do NFZ
- Bezrobotni – do Urzędu Pracy
Jak zabezpieczyć się przed utratą świadczeń?
Aby uniknąć problemów, warto regularnie monitorować swój status ubezpieczeniowy. Można to zrobić m.in. poprzez platformę IKP (Internetowe Konto Pacjenta) lub kontaktując się z NFZ. W przypadku zmiany pracy lub formy zatrudnienia najlepiej jak najszybciej upewnić się, że nowe ubezpieczenie zostało zgłoszone przez odpowiednią instytucję.
Brak ubezpieczenia oznacza konieczność pokrycia kosztów leczenia z własnej kieszeni, co w przypadku hospitalizacji lub kosztownych zabiegów może wiązać się z ogromnymi wydatkami. Dlatego warto zachować czujność i sprawdzić, czy w systemie NFZ nadal mamy dostęp do darmowej opieki zdrowotnej.
źródło zdjęcia:
oprac. Anita Ćwiąkalska
źródło zdjęcia: https://samorzad.gov.pl/web/powiat-krasnicki/narodowy-fundusz-zdrowia2
